H Επανάσταση του 1821 συνιστά μια ιστορία επιτυχίας που συνεχίζεται έως και σήμερα με οδηγό τις αξίες που πρώτοι οραματίστηκαν και διεκδίκησαν οι τολμηροί μας πρόγονοι: της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της πίστης στην ατομική προκοπή και στη συλλογική πρόοδο.
Η φετινή 200ή επέτειος από την Επανάσταση του 1821 αποτελεί ένα σπουδαίο ορόσημο για να γνωρίσουμε βαθύτερα την πολυδιάστατη και συναρπαστική της ιστορία, τους πρωταγωνιστές της και τα οράματά τους, όλα εκείνα τα γεγονότα που οδήγησαν στην οικοδόμηση μίας ελεύθερης, σύγχρονης και δημοκρατικής χώρας.
Πρόκειται, πρωτίστως, για τον αγώνα της εθνικής απελευθέρωσης από τον οθωμανικό ζυγό ενός λαού που μάχεται για τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους, στο όνομα μιας διακριτής εθνικής ταυτότητας.
Αλλά και για έναν αγώνα που υπερασπίζεται δημοκρατικές και φιλελεύθερες αξίες. Στα Συντάγματα της Επανάστασης αποτυπώνεται ξεκάθαρα η έγνοια και μέριμνα των αγωνιστών του ’21 για τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες. Γι’ αυτό και τα Συντάγματα της Ελληνικής Επανάστασης θεωρούνται από τα πιο φιλελεύθερα της εποχής, αποτελώντας σαφή απόδειξη μιας κοινωνίας που, μαζί με την ελευθερία, διεκδικεί κι ένα σύγχρονο κράτος δικαίου.
Συνιστά όμως και μια επανάσταση με ευρωπαϊκή διάσταση. Δεν αποτελεί δηλαδή απλώς μια τοπική εξέγερση στο εσωτερικό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όπως πολλές άλλες στο παρελθόν, αλλά εξελίσσεται γρήγορα σε ένα μείζονος ενδιαφέροντος γεγονός που εμπλέκει άμεσα τις Μεγάλες Δυνάμεις διπλωματικά, οικονομικά και στρατιωτικά. Ένα πρωτόγνωρο και επιτυχημένο εν τέλει εγχείρημα, που ενισχύει την άνοδο των εθνικών κρατών στην Ευρώπη. Οι επαναστατημένοι Έλληνες επιτυγχάνουν έτσι την αναγνώριση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους το 1830.
Η ιστορία της Επανάστασης περιλαμβάνει πάμπολλα ηρωικά γεγονότα αυταπάρνησης και ανιδιοτελούς φιλοπατρίας, ιδίως αν σκεφτεί κανείς ότι οι επαναστατημένοι πληθυσμοί, που είχαν απέναντί τους μια ολόκληρη αυτοκρατορία με στρατιωτική υπεροχή, ήταν πολύ λιγότεροι, με περιορισμένη στρατιωτική οργάνωση και με πενιχρά υλικά μέσα σε σχέση με το μέγεθος του εγχειρήματος. Περιλαμβάνει, παράλληλα, και εσωτερικές διενέξεις και διχασμούς. Αναμφίβολα, όμως, η Επανάσταση του 1821 συνιστά μια ιστορία επιτυχίας που συνεχίζεται έως και σήμερα με οδηγό τις αξίες που πρώτοι οραματίστηκαν και διεκδίκησαν οι τολμηροί μας πρόγονοι: της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της πίστης στην ατομική προκοπή και στη συλλογική πρόοδο.
Σήμερα, εμείς οι Έλληνες, σε καιρούς με μεγάλες αν και πολύ διαφορετικές δυσκολίες, διαθέτουμε την ωριμότητα να διδαχθούμε από το παρελθόν, αλλά και την αυτοπεποίθηση να αναμετρηθούμε με τις προκλήσεις του μέλλοντος. Και εμπνεόμαστε και αντλούμε δύναμη από το μεγαλειώδες παράδειγμα της Επανάστασης του 1821 που οδήγησε στη δημιουργία του ανεξάρτητου και σύγχρονου ελληνικού κράτους, το οποίο εδραίωσε γρήγορα τον κοινοβουλευτισμό, μεγάλωσε εδαφικά και αναπτύχθηκε οικονομικά, καταφέρνοντας τελικά να ενταχθεί στα πιο προηγμένα και δημοκρατικά κράτη του κόσμου.
Πρόκειται, πρωτίστως, για τον αγώνα της εθνικής απελευθέρωσης από τον οθωμανικό ζυγό ενός λαού που μάχεται για τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους, στο όνομα μιας διακριτής εθνικής ταυτότητας.
Αλλά και για έναν αγώνα που υπερασπίζεται δημοκρατικές και φιλελεύθερες αξίες. Στα Συντάγματα της Επανάστασης αποτυπώνεται ξεκάθαρα η έγνοια και μέριμνα των αγωνιστών του ’21 για τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες. Γι’ αυτό και τα Συντάγματα της Ελληνικής Επανάστασης θεωρούνται από τα πιο φιλελεύθερα της εποχής, αποτελώντας σαφή απόδειξη μιας κοινωνίας που, μαζί με την ελευθερία, διεκδικεί κι ένα σύγχρονο κράτος δικαίου.
Συνιστά όμως και μια επανάσταση με ευρωπαϊκή διάσταση. Δεν αποτελεί δηλαδή απλώς μια τοπική εξέγερση στο εσωτερικό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όπως πολλές άλλες στο παρελθόν, αλλά εξελίσσεται γρήγορα σε ένα μείζονος ενδιαφέροντος γεγονός που εμπλέκει άμεσα τις Μεγάλες Δυνάμεις διπλωματικά, οικονομικά και στρατιωτικά. Ένα πρωτόγνωρο και επιτυχημένο εν τέλει εγχείρημα, που ενισχύει την άνοδο των εθνικών κρατών στην Ευρώπη. Οι επαναστατημένοι Έλληνες επιτυγχάνουν έτσι την αναγνώριση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους το 1830.
Η ιστορία της Επανάστασης περιλαμβάνει πάμπολλα ηρωικά γεγονότα αυταπάρνησης και ανιδιοτελούς φιλοπατρίας, ιδίως αν σκεφτεί κανείς ότι οι επαναστατημένοι πληθυσμοί, που είχαν απέναντί τους μια ολόκληρη αυτοκρατορία με στρατιωτική υπεροχή, ήταν πολύ λιγότεροι, με περιορισμένη στρατιωτική οργάνωση και με πενιχρά υλικά μέσα σε σχέση με το μέγεθος του εγχειρήματος. Περιλαμβάνει, παράλληλα, και εσωτερικές διενέξεις και διχασμούς. Αναμφίβολα, όμως, η Επανάσταση του 1821 συνιστά μια ιστορία επιτυχίας που συνεχίζεται έως και σήμερα με οδηγό τις αξίες που πρώτοι οραματίστηκαν και διεκδίκησαν οι τολμηροί μας πρόγονοι: της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της πίστης στην ατομική προκοπή και στη συλλογική πρόοδο.
Σήμερα, εμείς οι Έλληνες, σε καιρούς με μεγάλες αν και πολύ διαφορετικές δυσκολίες, διαθέτουμε την ωριμότητα να διδαχθούμε από το παρελθόν, αλλά και την αυτοπεποίθηση να αναμετρηθούμε με τις προκλήσεις του μέλλοντος. Και εμπνεόμαστε και αντλούμε δύναμη από το μεγαλειώδες παράδειγμα της Επανάστασης του 1821 που οδήγησε στη δημιουργία του ανεξάρτητου και σύγχρονου ελληνικού κράτους, το οποίο εδραίωσε γρήγορα τον κοινοβουλευτισμό, μεγάλωσε εδαφικά και αναπτύχθηκε οικονομικά, καταφέρνοντας τελικά να ενταχθεί στα πιο προηγμένα και δημοκρατικά κράτη του κόσμου.